ДЛАБОКО под дното на Северното Море, околу 128 километри од брегот на Јоркшир, се наоѓа кратер кој со децении ги збунува научниците. Најновото истражување сега речиси сигурно потврдува: кратерот Силверпит е создаден од ударот на астероид или комета со дијаметар од околу 160 метри, пред повеќе од 43 милиони години, објави „Гардијан“.
Научниците проценуваат дека ударот предизвикал цунами до 100 метри високо. Иако настанот бил катастрофален за животот во тоа време, не можел да се спореди со катаклизмата што ги уништила диносаурусите пред 66 милиони години. Силверпит е помал од кратерот Чиксулуб во Мексико, но е од големо значење бидејќи е единствениот потврден кратер од удар во близина на денешно Обединето Кралство.
Од откривање до научна дебата
Кратерот, со дијаметар од 3,2 километри, опкружен со прстенести раседи широки речиси 20 километри, бил откриен во 2002 година од геонаучници кои работеле на истражување за нафтената индустрија. Првично, многумина верувале дека е формиран од удар, но други тврделе дека станува збор за геолошки процес на поместување на солени карпи. Скептиците долго време преовладуваа, а во 2009 година, мнозинството научници гласаа против хипотезата за удар на научен состанок.
Нови докази
Тим предводен од седиментологот Уисдин Николсон од Универзитетот Хериот-Ват користел напредно сеизмичко снимање, микроскопска анализа на карпи и компјутерски модели. Резултатите, објавени во списанието Nature Communications, обезбедија најсилен доказ досега дека Силверпит е навистина кратер од удар.
Зошто е важно
Ударите на астероиди врз Земјата се ретки, а нивните траги се уште поретки – познати се околу 200 кратери, од кои само 33 се под океанот. Силверпит е исклучително добро зачуван, што го прави клучен за разбирање на историјата на ударите и можните идни закани.
„Откритија како ова ни помагаат подобро да разбереме како ударите ја обликувале Земјата, но и да предвидиме што може да се случи ако таков настан се повтори“, вели Николсон.
