Светскиот ден на предвремено родени деца, 17 ноември, е еден од најважните денови во годината за подигање на свеста за предизвиците и товарот на предвременото породување на глобално ниво.
Секоја година во светот околу 13,4 милиони бебиња се раѓаат предвремено – едно од секои десет новороденчиња. Во Европа бројката достигнува околу половина милион, додека во Македонија се регистрираат приближно 3.000 предвремени породувања годишно, што значи дека осум бебиња дневно ја започнуваат својата животна битка порано од очекуваното.
За овие бебиња секој ден е предизвик: хранењето бара напор, секоја инфекција претставува ризик, а секој грам добиена тежина – голема победа.
Глобален здравствен проблем
Предвременото раѓање опфаќа сите породувања пред навршени 37 недели од бременоста и претставува водечка причина за неонатален морталитет во светски рамки.
Факторите кои можат да доведат до прематуритет се различни:
инфекции, хронични заболувања, хипертензија, дијабетес, прееклампсија,
повеќеплодни бремености,
ограничен пристап до пренатална грижа,
генетски предиспозиции,
медицински интервенции пред 37. недела.
Според податоците на СЗО, околу 900.000 деца годишно умираат од компликации поврзани со предвременото раѓање. Кај оние што преживуваат, и понатаму постојат ризици за долгорочни здравствени последици.
Родителите се соочуваат со голем емоционален и финансиски товар – страв, неизвесност и притисок, поради што психосоцијалната поддршка е клучна компонента во целиот процес.
Што препорачуваат експертите?
Стручната јавност укажува на потребата од подобрена пренатална грижа, современа неонатална опрема, континуирана едукација на медицинскиот кадар и посилна поддршка за семејствата.
Низа случаи ширум светот сведочат за напредокот на неонаталната медицина:
„Saybie“, најмалото преживеано бебе во светот – родена со само 245 грама, на 23 недели и 3 дена.
Во Јапонија, бебе родено со 289 грама на 23 недели преживеало и денес има 20 години.
Неш Кин, најпрематурното преживеано бебе по гестациска возраст – роден на 21 недела, тежок 285 грама.
Во Македонија, како еден од најмалите преживеани случаи се бележи бебе родено со 600 грама во 24-та недела.
Овие приказни покажуваат дека напредната технологија и посветеноста на медицинските тимови создаваат шанси за живот кој некогаш беше невозможен.
Ден за потсетување и одговорност
17 ноември не е само симболичен датум, туку потсетник дека:
секое бебе заслужува шанса,
секоја мајка заслужува поддршка,
секоја држава има обврска да инвестира во најмалите пациенти.
Предвременото раѓање е глобален здравствен предизвик, но решенијата се достижни – преку современи здравствени политики, едукација и здружени напори на сите институции и организации. Тие се најмалите, но и најголемите борци меѓу нас.
