Новоизбраниот претседател Доналд Трамп повторно го изнесе својот предлог за спојување меѓу Соединетите Држави и Канада, откако канадскиот премиер Џастин Трудо одлучи да поднесе оставка. Додека некои ја гледаа идејата како стара шега или политички трик, други ја отфрлија како лоша политичка стратегија, со оглед на склоноста на Канада кон либерални ставови.
Сепак, Трамп во вторникот се закани со „економска сила“ дека ќе ја припои Канада кон САД. Неговите изјави, заедно со разговорите за купување на Гренланд и контрола на Панамскиот канал, укажуваат на неговата желба да ја прошири американската моќ откако ќе ја преземе функцијата.
Иако оваа идеја генерално не е прифатена меѓу Канаѓаните, изјавите на Трамп би можеле да имаат влијание врз односите меѓу САД и Канада, особено сега кога Трудо ја напушта политичката сцена, пишува Би-Би-Си.
Што сака Трамп од Канада?
Во последниве недели, Доналд Трамп постојано ја задева Канада за идејата да стане 51-та американска држава.
„Отстранете ја таа вештачки нацртана граница и погледнете што би значело тоа, а исто така би било многу подобро за националната безбедност“, рече Трамп на прес-конференција во неговиот дом во Мар-а-Лаго, Флорида, во вторникот.
„Канада и САД, тоа навистина би било нешто“, додаде Трамп.
Трамп повторно се закани дека ќе воведе „значајни“ царини за канадски производи доколку Канада не преземе чекори за зголемување на безбедноста на заедничката граница на САД, пишува „Њујорк тајмс“.
Заканата од царини доаѓа во политички предизвикувачки период за Канада. Имено, во понеделникот Трудо, соочен со проблеми во својот кабинет, најави оставка, иако ќе остане на премиерската позиција додека владејачките либерали не изберат нов лидер, што се очекува до крајот на март.
Парламентот на Канада е суспендиран до 24 март за да се даде време за избор на лидер.
Економистите предупредуваат дека ако Трамп ги исполни своите закани дека ќе воведе царини откако ќе биде инаугуриран на 20 јануари, тоа би можело значително да и наштети на канадската економија.
Според податоците на канадската влада, речиси 3,6 милијарди канадски долари вредни стоки и услуги ја преминувале границата дневно во текот на 2023 година.
Лабуристичката влада соопшти дека размислува за контратарифи доколку Трамп ја исполни својата закана.
Провокациите на Трамп
Во вторникот Трамп рече дека не размислува за употреба на воена сила за да ја направи Канада дел од Соединетите држави, но изрази загриженост за воените трошоци на неговиот сосед.
„Тие имаат многу мала војска. Тие се потпираат на нашата војска. Тоа е добро, но, знаете, тие мора да платат за тоа. Тоа е многу неправедно“, рече тој.
Канада ја отфрла идејата на Трамп
Изјавите на Трамп за анексија и спојување не се популарни меѓу Канаѓаните, како што е и самата личност на новоизбраниот американски претседател. Според неодамнешното истражување, 82 отсто од Канаѓаните се противат на идејата Канада да стане 51-та американска држава. Исто така, анкетата во октомври покажува дека околу две третини од Канаѓаните ја поддржале потпретседателката Камала Харис, додека само 21 отсто гласале за Трамп.
Канадскиот премиер Џастин Трудо одговори на заканата на Доналд Трамп дека ќе употреби „економска сила“ за да ја апсорбира Канада во Соединетите држави, велејќи дека „нема ни трошка шанса“ двете земји да бидат обединети.
Историја на односите меѓу Канада и САД
Идејата за приклучување кон САД и Канада датира од раните денови на американската историја, кога американските лидери се обидоа да го нападнат Квебек за време на американската револуција. Неколку децении подоцна, САД неуспешно се обидоа да ја анектираат Канада за време на војната од 1812 година, поради незадоволството од британските потези на британската морнарица да ги принуди американските морнари да служат на нивните бродови.
„Канада и САД војуваа за ова во 1812 година“, рече Метју Лебо, професор по политички науки на Универзитетот во Западен Онтарио, кој смета дека идејата на Трамп за повторно обид за анексија е застарена. Обидите за анексија и стравувањата од инвазија продолжија за време на американската граѓанска војна и за време на ширењето на САД под „Манифестната судбина“, идејата дека Америка е предодредена да го контролира целиот континент. Но, тие стравови избледеа кога САД и Канада станаа „страсни сојузници“ во 20 век, посочува Двејн Брат од Универзитетот Маунт Ројал, професор по политички науки кој се фокусира на канадската надворешна политика.
Денес, Канада и САД се силни воени и економски партнери повеќе од еден век. Сепак, некои се прашуваат дали критиките на Трамп кон долгогодишниот сојузник на САД може да укажат на неговата желба да преземе уште повеќе од западната хемисфера.
