ГЕРМАНСКИТЕ портали се преплавени со информации за екстремна зима, очекувани улици покриени со снег и екстремни временски услови што ја загрозуваат земјата, пишува Дојче Веле.
Речиси секоја година се појавуваат вакви извештаи, кои предвидуваат долгорочни екстремни временски услови за Германија. Во април беше „пеколното лето 2025“, а сега станува збор за „зимата на векот“, која треба да ја погоди Германија во 2025/26 година. Но, дали времето може да се предвиди толку однапред? Од каде доаѓаат шпекулациите за „зимата на векот 2025/26“ и која е нивната цел?
Слабиот поларен вртлог предизвикува шпекулации
Причината за шпекулациите за „зимата на векот 2025/26“ беше првенствено онлајн статија што поврзува послаб поларен вртлог над Северниот Пол со можен арктички студ во Германија. Според извештаите, постојат прогнози дека овој поларен вртлог би можел да биде релативно слаб следната зима, потврдува метеорологот Бок.
Слаб поларен вртлог (широка циркулација на воздух што доминира на северната и јужната хемисфера во зимските месеци), за разлика од силен, не може да задржи ладен воздух во поларните региони. Кога овие ледени маси „се излеваат“, тие можат да стигнат и до нашите географски широчини и да влијаат на времето во Европа. Ова може да се случи – но не мора.
Дали воопшто постои врска помеѓу слабите поларни вртлози и студот во Германија сè уште не е докажано, вели Мартин Гуд од центарот за временска експертиза на германскиот јавен сервис ARD. Ништо слично не е забележано во последните години: „Бидејќи слаб поларен вртлог всушност значи дека Арктикот повеќе не е толку ладен како што беше порано“, објаснува метеорологот.
Прогноза за зимата 2025/26 – моментално невозможна
Според експертите, предвидливоста на времето зависи од бројни фактори – не само од поларниот вртлог. Температурите на океанот, морските струи и општите атмосферски услови исто така играат улога. На прашањето дали во сезоната 2025/26 навистина ќе имаме зима на векот, метеорологот Карстен Шванке одговара: „Не знаеме“.
А за Лотар Бок од DWD во Минхен, тоа е „чиста шпекулација“ – да се зборува за екстремно студена зима или дури и за „зима на векот“ во октомври.
„Што се однесува до сериозните зимски прогнози, можеби – но навистина само можеби – на почетокот на годината можеме да ги погледнеме моделите на проток на воздух: какво било времето досега и какво би можело да биде“, вели Мартин Гуд од центарот ARD. Врз основа на ова, евентуално може да се направат груби проценки за тоа како ќе се одвива остатокот од зимата.
Временската прогноза е сигурна не повеќе од десет дена однапред
Иако многумина би сакале да знаат сигурна долгорочна временска прогноза што е можно порано, можностите се многу ограничени. Според метеорологот Лотар Бок, следните три дена можат да се „предвидат релативно добро“. Во стабилни временски ситуации, како што е долгорочниот висок притисок, „прогнозата може да биде донекаде точна до десет дена“.
Според него, очекувањата од временските извештаи се „превисоки“, меѓу другото, бидејќи апликациите за временска прогноза честопати изгледаат посигурни отколку што се всушност: „Мислиме дека можеме да го предвидиме времето 10, 20 или 50 дена однапред, но тоа едноставно не е можно“.
Прогнозите се поточни отколку пред 40 или 50 години, но „сè уште имаме големи тешкотии да предвидиме какво ќе биде времето на долг рок“, вели експертот.
Веројатноста за зима на векот – ниска
Статистички, зима на векот е онаа што се случува еднаш на секои 100 години. На пример, зимата 1962/63 година беше една од нив, која се смета за најстудена зима на 20 век во Германија. Последиците тогаш беа сериозни: проблеми со снабдувањето со електрична енергија и греење, обемни штети на инфраструктурата и бројни смртни случаи. Многу реки, па дури и езерото Констанца на југот од Германија, потоа беа целосно замрзнати.