На седницата на Собранието што се одржа во четвртокот, Владата на Република Хрватска го предложи конечниот предлог за измени на Законот за странци, со кој се регулира и работата на странските работници. Премиерот Андреј Пленковиќ изјави дека имаат 113.000 работници од трети земји, од кои повеќето се од Македонија. Тој најави дека со овој закон ќе се регулира статусот и заштитата на работниците.
Рок на дозвола
Новиот закон за странски работници ќе обезбеди статус, побезбедна работа и подобра заштита на работната сила од трети земји. Дозволите за престој и работа, кои досега беа на една година, ќе се издаваат на три години, а дозволите за сезонска работа наместо шест, ќе се издаваат девет месеци.
„Финансиски е поприфатливо затоа што не треба да плаќате три пати за издавање трудови, а и документацијата е голема процедура. Вака имате континуитет. Поради должината на тригодишната дозвола, и работникот и работодавачот се посмирени. Не гледам други предности во тоа. Недостигот од работна сила секако е присутен, сега само прашање е каде се новите базени што се отвораат и дали можат да ги покријат нашите потреби. Затоа што има работници, но не со потребниот квалитет, како што научивме пред 15, 20 години во градежништвото. Дефинитивно се работи за работна сила со различни квалификации и начини на работа, комуникација, сето тоа сега е различно, вели Томислав Бачиќ, претседател на професионалната група градежници на дубровничката жупаниска комора за Слободна Далмација.
Поконкретно ќе се следат агенциите преку кои доаѓа странска работна сила во нашата земја.
„Кога склучуваш договор за работа, сметаш на група која ќе дојде на работа, договориш работа, доаѓаат десет работници, но доаѓаат чистачи наместо столари и си во неволја. Требаше да почнеш со работа, а дојдоа сосема други работници. Затоа се склучува договор со агенцијата, пробен период од еден месец, доколку работниците не се задоволни, должни се во следниот месец да донесат нова работна сила. Така градежниците се обидуваат да се заштитат“, објаснува Бачиќ.
Правила за сместување на работници и услови за плати
Законот ги дефинира правилата за сместување на работниците, така што работодавачот ќе има обврска да докаже дека сместувањето за неговите работници е соодветно и прифатливо. Работодавачите ќе бидат обврзани да обезбедат финансиска гаранција на Република Хрватска во случај да биде повлечен работникот за кој добиле дозвола.
Една од точките на новиот предлог испратен до Собранието е дека платата на странските работници не смее да биде помала од платата на хрватските работници од истата професија.
Ќе се регулира бизнисот на работодавачите кои вработуваат странски работници, ќе има и таканаречена „црна листа“ за оние кои нема да пријават работници за задолжително осигурување. Правните лица кои увезуваат работна сила ќе треба да имаат минимален месечен промет од 10.000 евра, а физичките лица, односно занаетчиите 15.000 евра за шест месеци.
„30 луѓе на 120 квадрати“
Претставникот на Угостителскиот еснаф при Занаетчиската комора, Ѓани Бановац смета дека со предлог-законот се земени предвид потребите на пазарот, странските работници ќе бидат подобро заштитени, а се создава подобра законска рамка и за нив и за работодавачите.
„Ова е еден од законите кои сигурно дополнително ќе се менуваат бидејќи еден од акутните проблеми е законската рамка за работа, условите за работа и нашата секојдневна потреба од работна сила. Направивме два чекора напред. Многу работи беа ценети. Ќе се исправи ли нешто со текот на времето, сигурно ќе биде, но мислам дека странските вработени во сите наши гранки и работодавачи можат да бидат посмирени од пред две години, а за две години ќе бидеме уште попаметни и ќе видиме што навистина донесе законот“, вели Бановац.
Тој смета дека продолжувањето на дозволите за сезонска работа и престој е многу важно, особено во областа Дубровник.
Тој ги поддржува и правилата за соодветно сместување на странски работници бидејќи „имаше катастрофални примери“.
„Имаше тој страшен пример во Загреб, 120 метри квадратни не можат да примат 30 луѓе. Во Дубровник не е толку алармантно, имаше тема дека не беше супер адекватна, но никогаш не излезе како горлив проблем“, нагласува Бановац.
Законските измени бараат да се обезбедат еднакви услови за странските работници, да се заштитат од злоупотреба и да се олесни доаѓањето на висококвалификувана странска работна сила во Република Хрватска преку Сината карта, чија важност е продолжена од 24 на 48 месеци.
