Рускиот „Лукоил“, најголемиот приватен производител на нафта во земјата, се соочува со санкции од САД кои го принудуваат да ги продаде речиси сите свои меѓународни средства до 13 декември.
Проблемот се чинеше дека е решен со продажбата на „Лукоил“ на „Гунвор“, но американската влада беше принудена да ја прифати продажбата бидејќи го означи „Гунвор“ како „руска марионета“ поради неговите врски со Русија.
Принудната продажба предизвика нова глобална трка меѓу заинтересираните купувачи – од американските енергетски гиганти до европските компании, па сè до инвеститорите од Заливот и Источна Европа.
Меѓународната дивизија на „Лукоил“, со седиште во Виена, управува со рафинерии во Европа, мрежа на бензински пумпи и удели во нафтени полиња низ Казахстан, Узбекистан, Ирак и Мексико, сочинувајќи портфолио проценето на 22 милијарди долари.
Еве еден поглед на главните кандидати кои се борат за дел од енергетскиот колач.
Унгарски „МОЛ“: Виктор Орбан се залага за стратешко преземање
Унгарската државна енергетска компанија МОЛ официјално изрази интерес за купување на европските рафинерии, бензински пумпи и удели на Лукоил во нафтените полиња во Казахстан и Азербејџан.
Според извори запознаени со преговорите, премиерот Виктор Орбан – близок сојузник на американскиот претседател Доналд Трамп – лично разговарал за договорот со Трамп за време на посетата на Вашингтон во ноември. Исходот од таа средба ѝ даде на Унгарија едногодишно ослободување од енергетските санкции на САД, отворајќи простор за МОЛ како претпочитан кандидат.
МОЛ, исто така, се обидува да ја преземе српската НИС, која исто така е под санкции на САД поради нејзиното руско сопствеништво, па купувањето на меѓународните средства на Лукоил би претставувало големо проширување на регионалното енергетско влијание на Будимпешта.
Американски гиганти: Ексон Мобил и Шеврон на врвот на листата
Откако американската администрација привремено дозволи прелиминарни разговори со Лукоил, двете најголеми американски енергетски корпорации, Ексон Мобил и Шеврон, брзо закажаа состаноци со Министерството за финансии на САД.
Најголемиот поединечен проект на Лукоил во странство е 75% удел во ирачкото нафтено поле Западна Курна 2, едно од најголемите во светот, со проценето производство од 470.000 барели дневно.
Пет ирачки претставници изјавија за Ројтерс дека Ексон изразил директен интерес за купување на уделот на Лукоил – а ирачката влада го гледа како „префериран кандидат“. Ова би го означило големото враќање на Ексон во Ирак по напуштањето на соседното поле Западна Курна 1.
Шеврон, исто така, разгледува делови од портфолиото на Лукоил, првенствено во Северна Америка и Централна Азија.
Американските компании имаат клучна предност: трансакцијата сигурно би морала да биде одобрена од владата на САД, која воведува санкции и ги контролира.
Бернд Бергмаир: Поранешниот сопственик на Pornhub влегува во трката
Австрискиот бизнисмен Бернд Бергмаир, најпознат по неговото поранешно сопствеништво на MindGeek – глобалната група што управува со Pornhub, RedTube и YouPorn – исто така контактирал со Министерството за финансии на САД за одобрување за учество во аквизицијата.
Иако не откри точно кои средства на Лукоил ги сака, изворите велат дека би бил особено заинтересиран за европските сегменти и меѓународната матична компанија Lukoil International GmbH, со седиште во Виена.
Бергмаир, поранешен инвестициски банкар во Goldman Sachs, е познат по своите дискретни, но агресивни преземања низ индустриите, а влегувањето во енергетскиот сектор би била неговата најголема деловна трансформација досега.
Купувачи од Блискиот Исток: „тивки фаворити“ во трката
Неколку инвестициски фондови од Обединетите Арапски Емирати, Катар и Саудиска Арабија се приклучија на прелиминарните разговори, иако идентитетите на повеќето купувачи не се јавно објавени.
Мотивите се јасни: европските капацитети на Лукоил и пристапот до дистрибутивни мрежи би можеле да помогнат во енергетската пенетрација на земјите од Заливот на пазарите на ЕУ.
Американски извори велат дека купувачите од Емиратите се особено активни, а договорот е олеснет од неодамна подобрената соработка меѓу САД и ОАЕ.
Романија активира државни механизми: можен присилен откуп
Романската влада усвои декрет со кој ѝ се дозволува да ги преземе средствата на Лукоил во земјата, вклучувајќи: 320 бензински пумпи, третата најголема рафинерија во Романија и
права за истражување на море во Црното Море.
Рафинеријата, која снабдува околу една четвртина од горивото на Романија, е неактивна со недели поради одржување, што ги покренува прашањата за безбедноста на снабдувањето.
Букурешт сега може да назначи специјални администратори за компании кои се предмет на меѓународни санкции – идентичен модел како оној што Бугарија го користеше при преземањето на рафинеријата Нефтохим.
Три неименувани компании веќе се во директни разговори со Лукоил за купување средства во Романија.
Секоја продажба на средства на Лукоил ќе биде предмет на проверка од страна на Канцеларијата за контрола на странски средства (OFAC). Купувачот мора да докаже дека нема да ѝ овозможи на Русија да ги заобиколи санкциите, дека нема да придонесе за финансирање на руските приходи од енергија и дека трансакцијата нема да ја поткопа политиката на САД.
Крајниот рок за прелиминарни разговори е 13 декември, а експертите велат дека ќе следат месеци регулаторни процедури пред конечното одобрување.
