Зошто турбуленциите се почести во близина на планините?
Во 2024 година имаше доста стресни летови, непријатни турбуленции и несреќи. Имаше бројни извештаи за повредени во турбуленции во текот на тие 12 месеци, вклучително и на летот на Сингапур ерлајнс каде еден патник за жал почина. Тоа беше прв пат човек да умре во лет поради турбуленции од 1997 година.
Податоците на американската Федерална управа за воздухопловство (FAA) укажуваат дека од 2009 г до 2023 година Поради турбуленции тешко повредени се 37 патници и 146 членови на екипажот, пишува Travel news. Останува најголемата причина за повреда на комерцијален лет.
Но, дали има рути кои се потурбулентни?
Новото истражување на веб-локацијата за следење турбуленции „Турбли“ истакна на кои рути во Европа најверојатно ќе доживеат турбуленции. Осум од првите 10 најбурни правци започнуваат или завршуваат во Швајцарија, а другите правци одат над или околу Алпите.
Турбли користи стапка на дисипација на бранови (EDR) за да ја измери веројатноста за турбуленција. Тоа е мерење на атмосферските турбуленции кое е независно од карактеристиките на авионот. Тоа е стандардна метрика на турбуленции во воздухопловството што ја користат Меѓународната организација за цивилно воздухопловство (ICAO) и Светската метеоролошка организација (WMO).
Севкупно, најбурните рути во Европа во 2024 година:
Ница – Женева: EDR 16.07
Ница – Цирих: 15.49
Милано – Цирих: 15.41
Милан – Лион: 15.37
Ница – Базел: 15.33
Женева – Цирих: 15.05
Ница – Лион: 14.99
Женева – Венеција: 14.78
Лион – Цирих: 14.74
Венеција – Цирих: 14.67
Според Турбли, сè под EDR од 20 се смета за „благо“, при што оние меѓу 20 и 40 се умерени. Нема рути во светот оценети како силни (40-60) или екстремни (80-100) на просечна годишна основа, иако некои поединечни инциденти можеби ги преминале овие прагови.
Сепак, екстремните турбуленции се невообичаени во Европа, па дури и овие најбурни рути веројатно нема да бидат сведоци на некои од разорните инциденти во последните месеци.
За споредба, сите најтурбулентни правци во светот се во Јужна Америка, поминувајќи го планинскиот венец Андите. Најтурбулентна рута, со EDR од 24,68, е Мендоза до Сантијаго, Кордоба до Сантијаго на второто место и Мендоза до Салта на третото место.
Зошто турбуленциите се почести во близина на планините?
Општо земено, летањето над или во близина на планини може да предизвика турбуленции, најмногу поради начинот на кој ветерот комуницира со теренот.
Кога ветровите ќе удрат во планински регион, тие можат да се издигнат над врвовите, предизвикувајќи нагорни струи. Овие нагорни струи потоа можат да удрат во стабилна воздушна бариера високо, принудувајќи ги повторно да се вратат на земјата и да создадат надолен проток.
Високите врвови може да создадат и нешто познато како „планински бранови“ предизвикани од нарушување на хоризонталниот проток на воздух. Овие осцилации наспроти ветерот може да предизвикаат вертикални струи до 2.000 стапки/мин., правејќи го небото горе прилично нерамно.
Овие нарушувања во воздушните струи можат ефективно да го нарушат патот на летот на авионот, предизвикувајќи машината да се крева, паѓа или отскокнува нагоре и надолу додека минува.
Температурата и влажноста исто така играат улога во сериозноста на турбуленциите. Колку е потопол и повлажен воздухот, толку поекстремни ќе бидат турбуленциите, што објаснува зошто маршрутите над Андите имаат тенденција да бидат полоши.
