Православните верници утре го слават есенскиот празник Крстовден, во знак на сеќавање на настанот кога беше пронајден крстот на кој беше распнат Исус Христос.
Светиот крст го пронашла царицата Јелена, мајка на царот Константин Велики, кога била во посета на Христовиот гроб во Ерусалим.
Откако ја зазел целата Римска империја, императорот Константин Велики сакал да ги обнови христијанските светилишта во Светата земја. Една од најголемите желби на светиот цар Константин и неговата мајка света царица Јелена била да го најдат светиот крст на кој бил распнат Исус Христос.
Царицата Јелена по многу маки и труд успеала да дознае каде се наоѓа светиот крст и наредила да се ископа земјата. По некое време копачите почувствувале прекрасен мирис од земјата, а не долго потоа ископале три крста, плоча на која пишувало „Исус од Назарет, цар на Евреите“ и клинците со кои бил закован за Крстот.
Не можејќи да разликуваат точно на кој крст бил распнат Христос, мислеле дека сите три крста треба да се постават на мртвиот, кај кого поминувала погребната поворка. Кога светиот крст го допре телото на покојникот, тој воскресна, а крстот беше однесен на Голгота. Овој ден се одбележува како Крстовден, еден од најважните празници во годината. И покрај нејзината желба да ја сочува моштината недопрена, светиот крст со векови бил земен дел по дел и расфрлан низ целиот свет.
Празникот се одбележува со црвена буква и тој ден е задолжителен пост.
Обичаи и верувања
Стар обичај кој се поврзува и со Божиќ, и во зима и во есен, е дека во оваа посебна ноќ се исполнува секоја желба. Затоа вечерва точно на полноќ, погледнете во небото и замислете чиста желба, кажете ја јасно и гласно, а традицијата вели дека ако „Господ е задоволен“, таа сигурно ќе се оствари. Народот верува дека на Крстовден змиите одат на одмор и дека оттогаш ги нема.
Друго големо правило е да се ископа голема дупка и да се засади овошно дрво во неа, за гранките да се разгрануваат што повеќе. Вистина е дека овој ден е најпогоден за садење овошје.
