Полскиот премиер Доналд Туск побара разјаснување за авторството на контроверзниот мировен план од 28 точки што произлезе од тајната средба меѓу американските претставници и санкциониран руски функционер во Мајами минатиот месец. Додека Западот се подготвува да го разгледа предлогот, двосмисленоста околу неговото потекло предизвикува растечка загриженост кај сојузниците.
Туск: Треба да знаеме кој е авторот
Туск ја нагласи важноста на транспарентноста пред да се преземат какви било понатамошни чекори. „Заедно со лидерите на Европа, Канада и Јапонија, ја објавивме нашата подготвеност да работиме на планот од 28 точки и покрај одредени резерви.
Сепак, пред да почнеме да работиме, би било добро да знаеме со сигурност кој е авторот на планот и од каде потекнува“, рече полскиот премиер.
Таен состанок и протекување на планот
Дебатата се разгоре откако планот се појави во насловите оваа недела, изненадувајќи ги американските и европските претставници.
Администрацијата на Трамп наводно издала посебно ослободување за да му дозволи на Кирил Дмитриев, сојузник на Путин на црната листа, да влезе во САД кон крајот на октомври. Извори запознаени со ситуацијата тврдат дека Дмитриев се сретнал со магнатот за недвижности и претставник Стив Виткоф и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, и токму оваа средба резултирала со контроверзниот план.
„Немало координација, никој во Стејт департментот не го видел ова, дури ни државниот секретар Марко Рубио“, рече еден американски функционер, додека друг додаде дека планот содржел материјал претходно отфрлен од Рубио. Самиот претседател Трамп му рекол на украинскиот претседател дека планот „ќе мора да биде одобрен“ и му поставил рок до 27 ноември за одобрување.
Контрадикторни изјави од Вашингтон
Од друга страна, во Вашингтон постои целосна конфузија околу тоа дали станува збор за американски предлог или за новопроследен руски документ.
Републиканскиот сенатор Мајк Раундс рече дека Рубио ги повикал сенаторите за да им стави до знаење дека ова не е план на Америка. „Тој ни стави до знаење дека ние сме примател на предлог што му бил доставен на еден од нашите претставници. Тоа не е наша препорака, тоа не е наш план“, рече Раундс, додавајќи дека смета дека документот „повеќе изгледал како првично да е напишан на руски јазик“.
Независниот сенатор Ангус Кинг тврди слично, велејќи дека Рубио го опишал планот како „список на желби на Русите“.
Од друга страна, портпаролот на Стејт департментот Томи Пигот нуди сосема поинаква верзија: „Секретарот Рубио бил тесно вклучен во целиот процес на развивање план за завршување на војната во Украина. Секое инсинуирање за спротивното е целосно лажно“.
Самиот Рубио на крајот изјави: „Се базира на придонесот на руската страна. Но, се базира и на претходниот и сегашниот придонес на Украина“.
Украинската улога и острата критика
Украина е исто така вклучена во приказната. Два извори потврдија дека Рустем Умеров, секретар на Советот за национална безбедност и одбрана на Украина, се сретнал со Виткоф во Мајами на почетокот на минатата недела.
Умеров ја опиша својата улога како „техничка“ и негираше дека разговарал за суштината на планот со американските претставници. Целата ситуација со голем скептицизам ја коментираше републиканскиот сенатор Роџер Викер, претседател на Комитетот за вооружени сили на Сенатот.
„Овој таканаречен „мировен план“ има реални проблеми и јас сум многу скептичен дека ќе постигне мир. Украина не треба да биде принудена да ги отстапи своите земјишта на еден од најфлагрантните воени злосторници во светот, Владимир Путин“, заклучи Викер.
