Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека најавата на неговиот руски колега Владимир Путин за тестирање на крстосувачка ракета со нуклеарен погон „не е соодветна“.
„Тие знаат дека имаме нуклеарна подморница – најдобрата во светот – веднаш до нивниот брег. Значи, не ни треба ракета што лета речиси 8.000 милји. Тие не си играат со нас, а ние не си играме со нив. Постојано правиме ракетни тестови, но како што реков, имаме нуклеарна подморница – не мора да пукаме на тој дострел“, рече Трамп.
„Патем, тој треба да ја заврши војната во Украина. Војната што требаше да трае една недела е на прагот да влезе во својата четврта година. Тоа е она што треба да го прави, а не да тестира ракети“, додаде Трамп во разговор со новинарите на бродот „Ер Форс Уан“.
Has Trump begun to embark on the path that could take down Putin?
— Jay in Kyiv (@JayinKyiv) October 27, 2025
Starting to feel like it..
If so, love it or hate it, there will be golden statues of @realDonaldTrump all over Eastern Europe.
“They know that we have a nuclear submarine — the best in the world — right off… pic.twitter.com/bm8FJZmPWH
Што објави Путин вчера?
Потсетете се дека рускиот претседател Владимир Путин вчера објави дека Русија успешно ја тестирала крстосувачката ракета „Буревестник“ со нуклеарен погон, способна да носи нуклеарна боева глава. Москва тврди дека ракетата може да избегне секаков противракетен систем и го најави своето распоредување. Американците ја нарекоа ракетата „летачки Чернобил“.
Рускиот генерал Валериј Герасимов, началник на Генералштабот, му рече на Путин дека ракетата прелетала 14.000 км и била во воздух околу 15 часа за време на тестот спроведен на 21 октомври.
Русија тврди дека ракетата „Буревестник“ 9M730 – која НАТО ја нарече SSC-X-9 Skyfall – е „непобедлива“ во однос на постојните и идните противракетни системи, со речиси неограничен дострел и непредвидлива патека на лет. „Тоа е уникатно оружје што никој друг во светот го нема“, рече Путин, облечен во камуфлажна униформа, на состанокот во командниот штаб со генералите што ја надгледуваат војната во Украина, според соопштението на Кремљ.
Путин додаде дека некои руски експерти еднаш му рекле дека такво оружје веројатно никогаш нема да биде можно, но дека, како што рече, неговото „клучно тестирање“ е завршено.
Герасимов истакна дека ракетата била на нуклеарен погон и дека овој тест е различен по тоа што летала на исклучително голема далечина, иако нејзиниот дострел е, во суштина, практично неограничен. Тој рече дека може да ја надмине секоја ракетна одбрана.
BREAKING: Putin in military camo declares the readiness of a new nuclear cruise missile!
— Lord Bebo (@MyLordBebo) October 26, 2025
The new "Burevestnik" (Storm bringer) cruise missile is using a nuclear motor and has unlimited fight time and range!
The Chief of the General Staff of the Russian army, Gerasimov,… pic.twitter.com/B8EFNAzowm
Русија и САД заедно имаат повеќе од 10.000 нуклеарни боеви глави
Путин во средата ги надгледуваше вежбите на руските стратешки нуклеарни сили на копно, на море и во воздух, тестирајќи ја нивната подготвеност и командна структура. „Нашето модерно нуклеарно одвраќање е на највисоко ниво“, рече Путин, додавајќи дека е супериорно во однос на која било друга нуклеарна сила.
Русија и САД заедно поседуваат околу 87% од светскиот нуклеарен арсенал – доволно за да ја уништат планетата многу пати. Според Федерацијата на американски научници (FAS), Русија има 5.459 нуклеарни боеви глави, додека САД имаат 5.177.
„Стратешките сили се способни целосно да ја заштитат националната безбедност на Руската Федерација и Руско-белорускиот сојуз“, рече Путин.
Бројни неуспешни тестови
Програмата „Буревестник“ е мачена со бројни неуспеси. Според проценките на американските разузнавачки служби, Русија спроведе 13 тестови од октомври 2023 година, од кои ниту еден не беше целосно успешен. Најдолгиот регистриран лет траеше само две минути, а ракетата патуваше само 35 километри.
Еден од тестовите во 2019 година заврши трагично: откако ракетата падна во Баренцовото Море, уредот експлодираше за време на спасувањето, при што загинаа седум лица, вклучувајќи нуклеарни експерти. Радиоактивниот облак потоа се прошири до блискиот град Северодвинск, а честичките подоцна беа откриени во Скандинавија.
Меѓународни загрижености и руски тврдења
Уште во 2020 година, тогашниот претставник на САД за контрола на оружјето Маршал Билингсли ја повика Русија да го запре развојот на ракетата, предупредувајќи на големи еколошки ризици. Тој истакна дека нуклеарната централа може да ослободи радиоактивни материјали за време на летот и да ги контаминира областите за слетување.
Сепак, во октомври 2023 година, Путин го прогласи најновиот тест за „успешен“ и дека развојот на „Буревестник“ е „скоро завршен“.
Се очекува да стане првата оперативна ракета од ваков вид
За разлика од стандардните крстосувачки ракети што користат млазни мотори, „Буревестник“ користи нуклеарен реактор како погон. Се очекува да стане првата оперативна ракета од ваков вид. Соединетите Американски Држави истражуваа сличен концепт во 1950-тите и 1960-тите како дел од проектот „Плутон“, но проектот беше откажан поради опасноста за населението.
Напредниот погонски систем на „Буревестник“ и речиси неограничениот дострел би можеле да ѝ овозможат на Русија да ја користи ракетата на радикално нови начини. Директорот на британското одбранбено разузнавање, генерал Џејмс Хокенхал, во 2020 година изјави дека Москва тестира систем со „глобален дострел што овозможува напад од неочекувани насоки“ и дека ракетата има „речиси неограничено време на крстарење“. Ова би значело дека ракетата би можела да кружи околу својата цел долго време пред да удри, па дури и да лета околу Земјата, според „Фајненшл тајмс“.
Споредба со Томахавк
Додека американската крстосувачка ракета Томахавк, со дострел од околу 2.500 км, не може да достигне меѓуконтинентални цели, моторот на Буревестник теоретски би можел да работи со денови, дозволувајќи ѝ на ракетата да погоди цели дури и до САД од база во Русија, ако лета доволно ниско за да избегне радар. Сепак, и покрај можностите на погонскиот систем, прецизното насочување останува огромен предизвик.
Иако Буревестник може да биде потежок за откривање, тој не е целосно невидлив. Крстосувачките ракети се помалку забележливи бидејќи создаваат силен топлински потпис само при лансирање; после тоа, топлинскиот потпис е помал – може да се открие, но потешко се следи, особено од сателитите што набљудуваат низ честопати магливата атмосфера.
Сепак, за Буревестник оваа предност бледнее колку подолго крстарат ракетите: ставањето на ракетата во режим на подготвеност подолго време би им дало на копнените, морските, воздушните и вселенските одбранбени системи на НАТО повеќе време за откривање и пресретнување.
