Кинескиот модел на вештачка интелигенција (AI) наречен DipSik (DeepSeek) се најде на врвот на преземањата на Apple Store, шокирајќи ги инвеститорите и паѓајќи некои технолошки акции.
Моделот, кој стана достапен за корисниците на 20 јануари, брзо ги импресионираше љубителите на вештачката интелигенција пред да го привлече вниманието на целата технолошка индустрија и светот.
Американскиот претседател Доналд Трамп рече дека тоа е „повик за будење“ за американските компании да се фокусираат на „натпреварување за победа“.
Она што го прави DipSik посебен е тврдењето на компанијата дека е направен за мал дел од цената на водечките модели во индустријата како OpenAI бидејќи користи помалку напредни чипови.
Можноста предизвика чип гигант Nvidia да отфрли речиси 600 милијарди долари од пазарната вредност во понеделникот, што е најголемата загуба во еден ден во историјата на САД.
DeepSeek, исто така, покренува прашања за напорите на Вашингтон да го ограничи притисокот на Пекинг за технолошка доминација – едно од клучните ограничувања беше забраната за извоз на напредни чипови во Кина.
Пекинг, сепак, не се откажа, а претседателот Си Џинпинг ја прогласи вештачката интелигенција за врвен приоритет. Стартапите како DipSik се клучни бидејќи Кина се префрла од традиционалното производство, облека и мебел, кон напредна технологија – чипови, електрични возила и вештачка интелигенција.
Што всушност знаеме за DipSik?
Наједноставно кажано, DipSik е chatbot базиран на вештачка интелигенција, како ChatGPT.
Ова е бесплатна апликација за преземање од продавницата за апликации на Apple, а DeepSeek тврди дека е дизајнирана „да одговори на вашите прашања и да го подобри вашиот живот на ефикасен начин“.
Сепак, моделот на вештачка интелигенција што го напојува – наречен R1 – има околу 670 милијарди параметри, што го прави најголемиот јазичен модел со отворен код со големи размери досега, според Анил Анантасвами, автор на Зошто машините учат: Елегантната математика зад Научете со модерна вештачка интелигенција: Елегантната математика зад модерната вештачка интелигенција).
Според извештаите, тој е моќен како O1 моделот на OpenAI – напојуван од ChatGPT – во математика, кодирање и расудување.
Како и многу други кинески модели со вештачка интелигенција – Ernie на Baidu или Doubao на ByteDance, DipSik е обучен да избегнува политички чувствителни прашања.
Кога Би-Би-Си ја праша апликацијата што се случило на плоштадот Тјенанмен на 4 јуни 1989 година, ДипСик не даде никакви детали за масакрот, табу тема во Кина.
Тој одговори: „Извинете, не можам да одговорам на тоа прашање. Јас сум асистент за вештачка интелигенција дизајниран да дава корисни и безопасни одговори“.
Цензурата од страна на кинеската влада се смета за голем предизвик за развојот на вештачката интелигенција. Сепак, DipSik очигледно е обучен за модел со отворен код, кој му овозможува да извршува сложени задачи додека задржува одредени информации.
Исто така, се тврди дека можел да го постигне ова по ниска цена – истражувачите зад него тврдат дека неговата изградба чинела 6 милиони долари, што е многу скромен буџет во споредба со милијардите потрошени од компаниите за вештачка интелигенција во САД.
Сè уште не е јасно како точно го постигнале тоа. Основачот на DipSik, наводно, складирал чипови Nvidia A100, на кои им е забранет извозот во Кина од септември 2022 година.
Експертите веруваат дека оваа колекција – проценета на 50.000 чипови – му овозможила на основачот да изгради таков моќен модел со вештачка интелигенција со комбинирање на овие чипови со поевтини, помалку софистицирани чипови.
Кој стои зад DipSik?
DipSik беше основан од Лианг Венфенг во декември 2023 година и го лансираше својот прв модел на голем јазик со вештачка интелигенција следната година.
Не се знае многу за Лианг, кој дипломирал на Универзитетот во Жеџијанг со дипломи по електротехника и компјутерски науки. Сепак, тој сега се најде под меѓународното внимание.
Тој неодамна беше виден на состанок организиран од кинескиот премиер Ли Кианг, како одраз на растечката важност на DipSik во индустријата за вештачка интелигенција.
За разлика од многу американски претприемачи во секторот за вештачка интелигенција кои доаѓаат од Силиконската долина, г-дин Лианг исто така има искуство во финансии.
Тој е извршен директор на хеџ фонд наречен High-Flyer, кој користи вештачка интелигенција за да ги анализира финансиските податоци и да донесува одлуки за инвестирање – наречено квантитативно тргување. Во 2019 година, High-Flyer стана првиот квантитативен хеџ фонд во Кина кој собра повеќе од 100 милијарди јуани (13 милиони долари).
– Ако САД можат да го развијат својот квантитативен трговски сектор, зошто Кина не може? – рече тој во својот говор таа година.
Запрашан зошто моделот на DipSik изненади толку многу луѓе во Силиконската долина, тој рече: „Нивното изненадување доаѓа од тоа што видоа како кинеска компанија се приклучува на нивната игра како иноватор, а не само следбеник – на што се навикнати повеќето кинески фирми“.
Како се погодени американските компании?
Достигнувањата на DipSik го предизвикуваат верувањето дека поголемите буџети и најнапредните чипови се единствениот пат напред во секторот за вештачка интелигенција, што создаде неизвесност за иднината на чиповите со високи перформанси.
– DipSik докажа дека најсовремените модели на вештачка интелигенција можат да се развијат со ограничени пресметковни ресурси. Спротивно на тоа, OpenAI, кој се проценува на 157 милијарди долари, се соочува со лупа околу неговата способност да ја задржи доминантната предност во иновациите или да ја оправда својата огромна вредност и трошоци без да испорача значителен принос, рече Веи Сан, главен аналитичар за вештачка интелигенција во Counterpoint Research.
Можните пониски трошоци на компанијата ги потресоа финансиските пазари на 27 јануари, со што технолошкиот индекс Nasdaq падна за повеќе од 3 отсто во широката распродажба што ги вклучи производителите на чипови и центрите за податоци ширум светот, пишува Би-Би-Си (ББС).
Се чини дека Nvidia е најпогодена, бидејќи цената на нејзината акција падна за 17 отсто на ден.
Производителот на чипови беше највредната компанија во светот по пазарна капитализација, но падна на третото место зад Apple и Microsoft во понеделникот, кога неговата пазарна вредност падна од 3,5 трилиони долари на 2,9 трилиони долари, објави Форбс.
