Словенците денес гласаат на референдум за асистирано самоубиство

Словенците денес гласаат за тоа дали да го спроведат или суспендираат законот донесен од нивниот парламент во јули со кој се легализира потпомогнатото умирање, на референдум свикан од група граѓани.

Европските земји и правото на потпомогнато умирање

Неколку европски земји, вклучувајќи ги Швајцарија и Австрија, веќе им дозволуваат на терминално болните лица да добијат медицинска помош за да го завршат својот живот.

Се очекуваше Словенија да им се придружи оваа есен.

Но, група граѓани поддржана од Католичката црква и конзервативната опозиција успеа да собере 40.000 потписи потребни за да се блокира спроведувањето на законот, за кој велат дека дозволува „труење на болни и стари лица“, и да се распише нов референдум.

Законодавниот процес и референдуми

Словенечкиот парламент го усвои законот во јули оваа година со 50 гласа „за“ и 34 „против“, со три воздржани.

Претходно, во 2024 година, 55 проценти од гласачите го поддржаа правото на потпомогнато самоубиство на советодавен референдум.

Гласачите на новиот референдум ќе треба да одговорат на прашањето: „Дали сте за воведување на законот за потпомогнато умирање, кој беше усвоен од Народното собрание на седницата на 24 јули 2025 година?“

Законот планира да им даде на луцидните, терминално болни пациенти чие страдање или здравствена состојба е неподнослива, право да го завршат својот живот, со исклучок на случаи на ментални болести.

Сепак, текстот не ја одобрува еутаназијата, односно смртта предизвикана од здравствен работник на барање на пациентот.

Различни ставови за законот

Либералниот премиер Роберт Голоб ги охрабри Словенците да го поддржат законот. „Секој од нас мора да може сам да одлучи како и со какво достоинство ќе го заврши својот живот“, рече тој во среда додека гласаше предвреме во Љубљана.

Католичката црква го критикуваше законодавството „кое е спротивно на Евангелието, природниот закон и човечкото достоинство“.

Гласачките места ќе бидат отворени од 7:00 до 19:00 часот. Вкупно 1,7 милиони граѓани имаат право на глас, а првите делумни резултати се очекуваат по затворањето на гласачките места.

Официјалниот резултат ќе биде потврден дури по 4 декември, кога ќе се потврди конечниот број на гласачи и дали е постигнат кворум за отфрлање на законот, објави СТА во вторник.

Според анкетата објавена оваа недела од дневниот весник Дневник меѓу 700 граѓани, 54,3 проценти од гласачите сè уште ја поддржуваат легализацијата на медицинската помош при умирање, 30,6 проценти се противат на тоа, а 15 проценти се неодлучни.

Меѓу европските земји, покрај Швајцарија и Австрија, кои дозволуваат асистирано самоубиство, Холандија, Белгија и Луксембург дозволуваат еутаназија, додека француските пратеници ја одобрија можноста за право на асистирано умирање на првото читање на крајот на мај.

Претседателот Емануел Макрон ја спомена можноста за референдум доколку парламентарниот процес заглави.