Во последниве години, електричните возила стануваат сè попопуларни и постепено ги заменуваат традиционалните возила со мотори со внатрешно согорување, како и приклучните хибридни возила. Сепак, има уште време додека тие целосно да се наметнат на сметка на автомобилите на кои сме навикнати, а една од причините е немањето доволно станици за полнење, особено оние за брзо полнење, кои гарантираат дека ќе можеме да добиеме од точката А без проблеми до точката Б, ако растојанието меѓу нив е, на пример, 800 km, а километражата на нашиот автомобил со едно полнење е 500.
Експертите велат дека битката за најдобри локации за станици за брзо полнење на јавни места допрва ќе се вжешти, а набљудувачите предвидуваат бран на консолидација во секторот со влегувањето на се повеќе големи играчи и инвеститори, пренесува Ројтерс.
Според аналитичарите, во моментов има околу 900 компании кои развиваат станици за полнење на електрични автомобили во светот, а според PitchBook, секторот привлече над 12 милијарди средства од компании за ризичен капитал.
Многу од компаниите на станиците за полнење се поддржани од големи инвеститори со долгорочни цели и се очекува да влезат повеќе. Забраната за производство, а потоа и употребата на автомобили со внатрешно согорување ја прави електричната мобилност сè попривлечна за инвеститорите во инфраструктурата, како што е британската Infracapital, поделба на M&G, која веќе во 2021 година собра 1,5 милијарди евра за изградба на станиците за полнење, или шведскиот EQT.
Корпорациите од скалата на Volkswagen, BP и E.ON инвестираат многу во секторот за полнење, со најмалку 85 големи аквизиции забележани од 2017 година.
И со влезот на големи инвеститори, ќе биде неопходна сè поголема консолидација и „пејзажот на брзото полнење драматично ќе се промени“, вели Мајкл Хјуз, главен комерцијален директор на ChargePoint (ChargePoint), еден од најголемите добавувачи на опрема и електрични возила. софтвер за полнење.
Според Томи Ристимаки, извршен директор на финскиот производител на станици за полнење Kempower, битката сега се води за земја. „Кој ќе ги добие најдобрите локации ќе гарантира добра продажба во годините што доаѓаат.
Компаниите на станиците за полнење се жалат дека бирократијата во Европа ја забавува експанзијата, но секторот сè уште се смета за ветувачки од големите инфраструктурни инвеститори како што е Инфракапитал, кој е сопственик на норвешкиот Recharge и има инвестирано во британската Gridserve (Gridserve). „Ако ова се вистинските места, долгорочните инвестиции во компаниите за наплата имаат сериозна смисла“, вели Кристоф Бордис, управен директор во Infracapital.
Во Обединетото Кралство, на пример, во моментов има 30 оператори на станици за брзо полнење, со две нови компании кои влегоа во секторот во ноември – австралиската Jolt, поддржана од инфраструктурниот фонд на инвестицискиот гигант Блекрок, а Zapgo“ (Запго), доби 25 милиони фунти (31,4 милиони долари) од канадскиот пензиски фонд OPTrust (OPTrust).
Zapgo сака да се прошири во недоволно опслужени станици за полнење во југозападна Англија, нудејќи им на сопствениците на сајтови удел во профит. Компанијата планира да изгради 4.000 точки за полнење до 2030 година, според извршниот директор Стив Лејтон, кој предвидува дека консолидацијата ќе се случи во втората половина на тековната деценија.
На крајот на ноември, Европската комисија објави амбициозни планови за подобрување на енергетското поврзување на Заедницата, што ќе помогне да се прошири мрежата на станици за полнење на електрични возила во следните 18 месеци, потсетува Ројтерс.
Сепак, бирократијата останува главен камен на сопнување. Извор од индустријата откри дека изградбата на една конкретна станица за полнење во Германија била одложена за четири месеци поради заштита на едно дрво, додека на друга, лоцирана покрај прометниот пат, биле потребни 10 месеци за да добие позитивна оцена за бучава.
Иако потребни се само 2-3 недели за да се изгради станица за брзо или ултра брзо полнење, во Шпанија процесот генерално трае околу една година или дури две поради различни административни барања, откри Repsol. Компанијата има амбиција да додаде станици за полнење на сите свои 1.600 бензински пумпи во земјата, но засега нема начин да ги напојува.
Организацијата на компании од секторот за електрична мобилност „ChargeUp Europe“ (ChargeUp Europe) посочува дека иако Европската комисија признава дека режимот на дозволи е проблем, се уште не предложила решение. Се очекува во следните две години на земјите-членки да им бидат понудени конкретни мерки за олеснување на изградбата на станици за полнење.
Групацијата посочува дека бројот на електрични автомобили во Европа ќе расте побрзо од бројот на станици за полнење, а тоа може да предизвика проблеми. Според генералниот секретар на „Charge Europe“ Луси Матера, до 2030 година електричните автомобили на Стариот континент ќе се зголемат 10 пати, а станиците за полнење – девет.
Во Соединетите Американски Држави, Tesla е моментално најголемиот играч во секторот на пумпи за полнење, но во блиска иднина повеќето синџири на бензински пумпи и големи продавници ќе се приклучат на битката за територија, според Лорен Мекдоналд, извршен директор на истражувачката компанија Сан Франциско EVAdoption. Тоа ќе овозможи бројот на станици за брзо полнење во САД да се удвои од само 25 во 2022 година на 52 во 2030 година, рече тој.
Малопродажните гиганти како Walmart, Circle K и Pilot Company ќе го променат пазарот со големи инвестиции во станици за полнење, смета Мекдоналд. „Како и со секој друг бизнис, по стартапите доаѓаат големите играчи и го консолидираат пазарот. На крајот на деценијата, логоата на станиците за полнење ќе бидат сосема поинакви.
Аналитичарите велат дека потребни се четири години за добро лоцирана станица за полнење да се скрши дури и кога употребата ќе достигне 15 проценти.
Според Хјуз, големите играчи наскоро ќе почнат да бараат нови локации за станици за полнење надвор од постоечките комплекси од 20-30 точки опкружени со продавници. „Трката за територија само што започна, но ќе биде потребно подолго од очекуваното да се најдат вистинските локации и да се изградат станици за да се задоволат потребите на следната генерација на брзо полнење“, рече директорот на Chargepoint.
Битката ветува дека ќе биде жешка, а сопствениците на добри локации можат дури и да изберат кому да доделат локации и терен.
Британскиот „InstaVolt“ (InstaVolt), во сопственост на IQT, на пример, склучи договор со „McDonald’s“ (McDonald’s) за изградба на станици за полнење во претпријатијата на синџирот. Благодарение на „длабоките џебови“ на шведскиот инвеститор, Instavolt се надева дека ќе може да распореди 10.000 точки за полнење во Велика Британија до 2030 година, како и да се пробие на пазарите во Ирска, Шпанија и Португалија, вели нејзиниот главен извршен директор Адријан Кин. Тој предвидува дека идната година ќе започне консолидација во секторот.
Одделот за станици за полнење на комуналната компанија Energie Baden Württemberg (EnBW) веќе има 3.500 пунктови во Германија, или околу 20 отсто од пазарот. Вложува 200 милиони евра годишно за да може да ги зголеми на 30.000 до 2030 година, потпирајќи се на локалните власти во борбата за локации. Компанијата веќе има склучено партнерства за изградба на мрежа за полнење во Австрија, Чешка и северна Италија, според потпретседателот за продажба, Ларс Волч. Иако консолидацијата веќе тропа на врата, сепак има простор за многу оператори, смета тој.
Норвешка оваа година доживува мешан тренд, изјави извршниот директор на Ричард Хакон Вист. Според него, од една страна, трката меѓу компаниите за полнење додаде уште 2.000 поени на вкупно 7.200, додека во исто време продажбата на електрични автомобили до октомври е намалена за 2,7 отсто.
„Recharge“ контролира околу 20 отсто од пазарот и е веднаш по „Тесла“. Вист е убеден дека некои компании ќе сфатат дека се премногу мали за да ги задоволат потребите на клиентите и ќе бидат принудени да ги продаваат своите бизниси. Трети, пак, основаат нови компании со јасно знаење дека ако не успеат да растат, ќе бидат купени од поголем играч.
Наспроти ова, две земји во ЕУ се издвојуваат со големи инвестиции наменети за изградба на станици за брзо полнење – Франција која за таа цел издвои 200 милиони евра и Данска со 9,15 милиони евра. Целта на Париз е до 2030 година да има 400.000 точки за полнење на јавни места во земјата, а најмалку 50.000 од нив ќе бидат брзо полнење. Во земјата моментално има 1,6 милиони пунктови за полнење, но поголемиот дел се приватни или во сопственост на различни бизниси, а само 7 отсто се јавно достапни.
Данските инвестиции се насочени кон изградба на 25 станици за полнење на тешки електрични возила, при што првата станица за брзо полнење на електрични камиони ќе биде оперативна во 2025 година. Овие станици мора да се наоѓаат на главните автопати во земјата и мора да имаат 175 точки за полнење и вкупен капацитет од 133 мегавати.
Европското законодавство бара од земјите-членки да инсталираат станици за брзо полнење со капацитет од најмалку 150 киловати за автомобили и комбиња на секои 60 километри долж главните европски транспортни коридори и на секои 100 километри надвор од нив. До крајот на 2027 година на нив треба да се додадат полначи за камиони.
Плановите се прекрасни, останува да се види реализацијата. Битката допрва ќе се разгорува.
