Екстрактот од лук има антимикробни својства споредливи со вообичаените антисептици и средства за дезинфекција, како што е хлорхексидинот, според експертите од Универзитетот во Шарџа.
Студијата, објавена во Journal of Herbal Medicine, наведува дека течноста за плакнење уста на база на лук може да предизвика поголема непријатност од хлорхексидинот, но обезбедува подолготрајна заштита.
„Хлорхексидинот е широко користен како златен стандард меѓу течностите за плакнење уста, но е поврзан со несакани ефекти и загриженост за антимикробна резистенција. Лукот, познат по своите природни антимикробни својства, се појави како потенцијална алтернатива“, објаснуваат авторите.
Истражувачите ги базираа своите наоди на систематски преглед кој испитуваше како екстрактот од лук делува во споредба со хлорхексидинот во клинички услови и дали реално би можел да функционира како хербална замена.
Избраната литература вклучуваше рандомизирани контролирани испитувања и клинички студии со различни дизајни, со низок до умерен ризик од пристрасност. Генерално, авторите открија дека течностите за плакнење уста со повисоки концентрации на екстракт од лук даваат антимикробни резултати слични на хлорхексидинот.
„Ефикасноста варираше во зависност од концентрацијата и времетраењето на апликацијата, што придонесе за разликите во резултатите. Некои студии го фаворизираа хлорхексидинот поради одржување на повисоки pH вредности на плакот/плунка, додека други покажаа дека екстрактот од лук е поефикасен при одредени концентрации. Сепак, растворот од лук може да предизвика поголема непријатност“, се наведува во извештајот.
Несакани ефекти и размислувања за пациентите
Иако екстрактот од лук може да предизвика несакани ефекти, тие обично се поблаги од оние што се јавуваат кај синтетичките хемикалии. Пријавените проблеми вклучуваат чувство на пецкање и непријатен мирис, што може да влијае на подготвеноста на пациентите да се префрлат од хлорхексидин на опции базирани на лук.
И покрај овие недостатоци, нивната студија откри силна клиничка антимикробна активност за екстрактот од лук, со „значително намалување на бројот на бактерии од почетната вредност… што укажува на потенцијална употреба на средства за плакнење уста базирани на екстракт од лук како одржливи алтернативи на хлорхексидин во одредени контексти“.
Авторите препорачуваат понатамошни клинички испитувања со поголем број учесници и подолго следење за да се потврди „ефикасноста и да се подобри клиничката применливост“ на лукот како алтернатива на хлорхексидин, кој останува златен стандард меѓу антимикробните средства за плакнење уста.
Долгата историја на лукот како природен антимикробен лек
Лукот долго време е признат како една од најефикасните природни билки со антибактериски и антифунгални својства. Научното внимание е особено фокусирано на алицинот, соединение познато по својата моќна антимикробна активност. Иако ботанички класифициран како зеленчук, лукот се користи во готвењето и како билка и како зачин.
Глобалната потрошувачка на лук достигна околу 30 милиони тони во 2024 година. Кина учествуваше со речиси 80 проценти во глобалното производство и потрошувачка. Таа година, вредноста на глобалниот пазар на екстракт од лук надмина 15 милијарди долари.
Екстрактите од лук се широко користени во различни производи што се продаваат без рецепт. Спротивно на тоа, синтетичките агенси како што е хлорхексидинот обично бараат рецепт од стоматолог или лекар.
„Антимикробните средства за плакнење уста се важен додаток во оралната и денталната нега, дејствувајќи против болести предизвикани од бактерии, габи или вируси кои ги напаѓаат тврдите и меките ткива на устата. Различни антимикробни средства за плакнење уста, без разлика дали се продаваат без рецепт или на рецепт, може да се користат за лекување на гингивит, кариес, пародонтитис и халитоза“, велат експертите.
Доказите растат, но остануваат клинички празнини.
Прегледот укажува на бројни студии што ги демонстрираат антимикробните ефекти на екстрактите од лук против широк спектар на бактерии, габи и вируси.
Исто така, се наведува дека екстрактот од лук е проучен во области како што се стоматитис од протези, дезинфекција на дентинските тубули и интраканална терапија.
„Овие студии придонесоа за разбирање на антимикробната улога на екстрактот од лук во споредба со синтетичките агенси како што е хлорхексидинот“, пишуваат авторите.
„Сепак, повеќето студии се ин витро, се разликуваат во методите и им недостасува клиничка стандардизација, што ја истакнува потребата од дополнителни истражувања за да се потврди ефикасноста на лукот во стоматолошката пракса. Оваа неизвесност претставува значителен јаз во литературата за антимикробни терапии засновани на докази“, истакнуваат научниците.
