„Нема веќе партиски, лични или телефонски влијанија при вработувањата и доделувањето на специјализации.“ Ова е клучното уверување што пристигнува од Министерството за здравство (МЗ), кое денеска го промовираше новиот електронски регистар на сите здравствени работници. Оваа алатка ќе биде задолжителна при секое ново вработување и има за цел да ја деполитизира кадровската политика во еден од најчувствителните сектори.
Регистарот, кој за првпат дава прецизна слика за состојбата на терен, веќе ги откри „болните точки“ на системот – сериозен недостиг на експерти во витални гранки на медицината, наспроти хиперпродукција на кадри во други области.
Специјализации според потребите, а не според желбите на родителите
Министерот за здравство, Азир Алиу, најави радикална промена во начинот на кој се доделуваат специјализациите. Според него, досегашната пракса на „телефонски интервенции“ заминува во историјата.
„Имаме голема бројка на доктори во области кои што се повеќе комерцијални, а помалку имаме во профили кои што ни се неопходни во здравствениот систем, но немало интерес да продолжат понатаму. Веќе нема да биде така, бидејќи ние ги отвораме како МЗ слободни места за специјализации,“ изјави Алиу.
Тој најави брза имплементација на новите правила, потенцирајќи дека веќе за месец до месец и пол, сите нови конкурси ќе се базираат исклучиво на податоците од новиот регистар.
„Нема да бидат базирани на телефонски повик од типот ‘сакам моето дете да биде ваков или таков доктор’,“ беше дециден министерот.
Алармантен недостиг: Кои специјалисти недостасуваат?
Анализата на податоците од регистарот покажува загрижувачка слика за дефицитарните кадри. Јавниот и приватниот сектор се соочуваат со најмал број вработени во следниве области:
- Дијабетологија
- Детска кардиохирургија
- Адолесцентна психијатрија
- Испитување и контрола на лекови
- Лабораториска дијагностика
- Оториноларингологија
- Микробиологија
- Кардиоваскуларна хирургија
Наспроти ова, системот е презаситен со општи стоматолози и лекари, фармацевти, фармацевтски техничари и гинеколози–акушери.
План за редистрибуција на човечките ресурси
Преку регистарот сега се достапни точни бројки за секој здравствен профил во секоја општина. Овие податоци потврдуваат дека и натаму генерално недостасуваат лекари и медицински сестри, а растот на кадарот во последните десет години е речиси незабележителен.
Министерот Алиу призна дека моменталната организација на капацитетите е недоволна и најави прераспределба.
„Имаме профили кои по број ги имаме доволно, но за жал тие се концентрирани во една институција, додека во друга воопшто ги немаме. Малку ќе правиме редистрибуција на човечките капацитети,“ додаде Алиу, најавувајќи дека дефицитарните профили ќе бидат апсолутен приоритет во иднина.
Здравствената карта во бројки
Новиот регистар е резултат на вкрстување на податоци од повеќе институции, вклучувајќи ги Централниот регистар, Агенцијата за вработување, професионалните комори, Управата за електронско здравство и ФЗО.
Статистиката покажува:
- Во државата функционираат вкупно 3.779 здравствени установи.
- Вработени се над 32.000 лица.
- Од нив, 18.500 се ангажирани во јавниот сектор.
- Речиси 14.000 работат во приватниот сектор.
Овие податоци ќе служат како основа за подобро долгорочно планирање и стратешка распределба на здравствениот кадар, со цел да се обезбеди рамноправна здравствена заштита за сите граѓани.
