Израелските воздушни напади во четвртокот го погодија најголемиот аеродром во Јемен додека цивилниот Ербас 320 со стотици патници слетуваше, а делегација на ОН чекаше да замине, изјави шефот за хуманитарна помош на ОН во Јемен, цитиран од Асошиетед прес.
Според зборовите на Џулијан Харнис пред новинарите, тој бил сведок како била уништена контролната кула на меѓународниот аеродром во јеменската престолнина Сана, додека во исто време авион на „Јеменија ервејс“ се движел на пистата откако штотуку слета.
„За среќа, авионот можеше безбедно да слета, а патниците можеа да се симнат, но можеше да биде многу полошо“, рече Харнис, кој во тој момент се наоѓаше во ВИП салонот на аеродромот заедно со уште петнаесетина други луѓе, вклучително и и генералниот директор на Светската здравствена организација (СЗО) при Обединетите нации, Тедрос Аданом Гебрејесус.
Според Харнис, еден од ударите се случил на приближно 300 метри јужно од терминалот на аеродромот, а другиот на приближно 300 метри северно во 16:45 часот, во тоа време пет членови на тимот на ОН биле надвор од зградата.
„Не само што воопшто не очекувавме и немаше индикации дека ќе има штрајкови, туку едноставно не можевме да се сетиме кога последен пат имаше бомбашки напад во Сана сред бел ден“, рече тој на видео-конференција.
ОН соопштија дека најмалку три лица загинале, а десетици се ранети во нападот. Меѓу повредените е и член на екипажот на авионот на службата за хуманитарна авијација на Обединетите нации, кој се подготвувал да полета од Сана со 20-члената делегација на ОН.
Тој беше тешко ранет во ногата од шрапнел и изгуби многу крв, рече Харнис.
Веднаш по штрајковите, обезбедувањето на делегацијата ги спроведе своите членови надвор од ВИП салонот и ги натовари во пет оклопни возила, каде чекаа околу 40 минути додека не се разбере што се случило и не му беше укажана помош на членот на екипажот.
Тој беше однесен во болница во Сана и беше подложен на четиричасовна операција, додека остатокот од делегацијата ја помина ноќта во комплекс на ОН, рече Харнис. Авионот на ОН со Тедрос и тимот на ОН можеше да полета за Јордан вчера попладне – без работна контролна кула.
ОН соопштија дека повредениот авион бил пренесен во болница во Јордан, а Тедрос полетал назад во Женева, каде што е седиштето на СЗО.
Јеменските Хути поддржани од Иран, кои ја контролираат Сана и поголемиот дел од северен Јемен, започнаа непријателства против Израел по почетокот на израелската офанзива во Газа, предизвикана од напад на Хамас на 7 октомври 2023 година. против јужен Израел. Хутите нападнаа бродови во Црвеното Море, попречувајќи го транспортот по еден од најважните поморски коридори во светот, а неодамна ги засилија и ракетните и беспилотните напади против Израел; во раните утрински часови денеска, израелската противвоздушна одбрана пресретна уште една ракета истрелана од Јемен, додека лелекот на сирените за воздушен напад над неа ги разбуди Израелците во областа на Ерусалим и мртвото море.
Израел го засили својот одговор.
Израелската војска соопшти дека не знае оти шефот на СЗО и делегацијата на ОН биле на аеродромот во Сана во четвртокот. Израел посочи дека го бомбардирал затоа што го користеле Хутите и Иран.
Харнис одговори на оваа изјава нагласувајќи дека аеродромот е цивилен, а не воен и дека се користи за транспорт на хуманитарните работници на ОН и други организации и за опслужување на еден цивилен лет, оној за Аман, Јордан. Летовите на оваа рута се реализираат според меѓународен договор, а илјадници Јеменци ја користеа авиокомпанијата за пристап до современиот медицински третман во странство, додаде тој.
Јемен е најсиромашната арапска земја и е зафатен од десетгодишна граѓанска војна меѓу бунтовниците Хути, кои ја контролираат Сана и поголемиот дел од северен Јемен, и меѓународно признатата влада во јужен Јемен.
Тедрос беше во Јемен за да разговара за продлабочената хуманитарна криза и да побара ослободување на околу 50 лица од Обединетите нации, меѓународните невладини организации и граѓанското општество, кои од јуни се задржани од Хутите.
Според Харнис, оваа година 18 милиони Јеменци – или околу половина од населението – имаа потреба од хуманитарна помош, а следната година се очекува тој број да се зголеми на 19 милиони.
Покрај аеродромот во Сана, Израел го нападна и најголемото пристаниште Ходеида во западен Јемен, низ кое поминува речиси сите залихи на храна и медицински производи за Јемен.
Што се однесува до уапсените, Харнис рече дека учествувал со шефот на СЗО на состаноци со премиерот на владата на Хути, министерот за надворешни работи и член на Врховниот политички совет на групата. Според него, добиена е обврска за нивно евентуално ослободување и начинот на кој тоа би можело да се случи, како и за условите во кои се држат.
