Недалеку од врвот на морската планина, западно од сртот на средината на Атлантикот, од темнината излегува мистериозен пејзаж во кој доминираат високи кули.
Овие формации, чии карбонатни ѕидови се во нијанси на бледо сина боја, се појавуваат како фантомски фигури на сликите снимени со далечински управуван истражувачки брод.
Опсегот на височини на овие природни структури варира од ситни столбови, со големина на печурки, до импозантни монолити високи и до 60 метри.
Оваа необична локација е наречена „Изгубениот град“ и се наоѓа на повеќе од 700 метри под нивото на морето, токму на дното на океанот, на места кои претходно и беа непознати на науката, пишува Science alert.
Уникатни хидротермални полиња
Изгубениот град е откриен во 2000 година и се смета за едно од најнеобичните хидротермални полиња во светот. Иако има други хидротермални полиња низ океанот, ова е единственото што научниците успеале да го истражат, благодарение на напредната технологија за далечинско управувано возило (ROV).
Специфичноста на овој екосистем е што животот овде се одржува врз основа на хемиски реакции, а не на светлина или јаглерод диоксид.
Повеќе од 120.000 години, а можеби и подолго, земјината кора во оваа област постојано реагира со солена вода, испуштајќи водород, метан и други растворени гасови. Ова создава уникатни услови за развој на микробиолошки заедници кои живеат без присуство на кислород. Овие бактерии, кои најчесто се наоѓаат на калцитните столбови, се хранат главно со јаглеводороди.
Суров, но богат екосистем
Подигнатите „оџаци“ кои испуштаат гасови топли и до 40 °C се населени со различни видови полжави и ракови, додека поголемите животни како ракови, ракчиња, морски ежови и јагули се многу поретки, но сепак присутни. Иако овој свет е речиси непознат и исклучително суров, екосистемот е богат со живот кој се одржува благодарение на постојаните хемиски реакции.
Неодамна, во 2024 година, научниците открија рекорден примерок од корени, долги дури 1.268 метри од ова хидротермално поле. Примерок од карпа може да обезбеди клучен доказ за тоа како животот настанал на Земјата пред милијарди години под слични услови кои сè уште се зачувани во овие минерали.
Можен живот на други планети
Она што е уште пофасцинантно е тоа што слични екосистеми можеби не се присутни само на Земјата. Поради хемиските реакции кои создаваат јаглеводороди, кои се основни градбени елементи на животот, постои можност слични екосистеми да постојат и на други планети. Научниците веруваат дека такви услови би можеле да постојат на месечините на Сатурн и Јупитер, Енцелад и Европа, а можеби и на Марс во минатото.
За разлика од црните оџаци на вулканските отвори, кои исто така се сметаат за можен прв дом за живот, екосистемот на Изгубениот град не зависи од магмата и неговите високи температури. Наместо тоа, овој екосистем произведува до 100 пати повеќе водород и метан, додека отворите и оџаците се далеку поголеми од црните оџаци, што значи дека се активни подолго време.
Заканата од експлоатација и повикот за заштита
За жал, Изгубениот град не е безбеден од човечка интервенција. Во 2018 година беше објавено дека Полска ги добила правата за експлоатација на длабоките мориња околу Изгубениот град. Иако самите полиња немаат скапоцени минерални суровини, можното негативно влијание врз животната средина и екосистемот може да има несогледливи последици.
Истрагите покажуваат дека активностите како што е минирањето може да предизвикаат загадување што би го загрозило ова уникатно живеалиште.
Ова е причината зошто многу научници бараат заштита на оваа област, предлагајќи Изгубениот град да се стави на списокот на светско наследство за да се зачуваат овие природни чуда пред да биде предоцна. За неколку илјади години, Изгубениот град беше сведок на постојаната животна борба за опстанок во најтешки услови. Би било трагично да се уништи нешто толку уникатно.
